Foça Etkinliği

Sualtı temizlik ekiplerinde görevli beş dalıcı tarafından iki saat süreyle gerçekleştirilen örnekleme çalışmasında dalıcı başına yaklaşık 52 parçalık katı atık çıkartılmıştır. Örnekleme çalışmalarında nicelikten çok nitelik ön planda tutularak geniş spektrumlu bir envanter hedeflenmiştir.

Örnekleme çalışmasının sağlıklı olabilmesi adına büyük parçaların çıkartılmamasına özen gösterilmiştir. Sualtı temizlik ekibinde görevli dalıcılar meşrubat kutuları, pet şişeler, cam şişeler gibi yoğun dağılım gösteren atıkların tamamının çıkartılması yerine oran olarak örnek teşkil etmesine çalışmışlardır.

Her iki kıyı şeridi boyunca 0-6 metreler arasında yoğun katı atık birikimi tespit edilmiştir. Gerek evsel kaynaklı diyebileceğimiz meşrubat kutuları vb, gerek teknelerden atılması ve düşmesi muhtemel materyaller birbirine yakın oranlarda kirlilik kaynağı oluşturmaktadır.

Küçük Deniz olarak bilinen koyun özellikle doğu kıyısı boyunca görece yoğunlaşan katı atık birikimi özellikle koyun sonlandığı noktalarda yüksek konsantrasyona ulaşmaktadır. Akıntı hareketlerinin düzenli takibi ile katı atık birikimi üzerindeki etkisi ayrıca araştırılabilir.

Yıllık rüzgar şiddeti ortalaması hayli yüksek olan Foça’da istem dışı sualtına düşen materyallerin bulunması kaçınılmazdır. Koyun gerek doğu gerek batı kıyıları boyunca göze çarpan halı, battaniye vb materyallerin bu nedenle düşmüş olma olasılığı göz ardı edilmemelidir. Yine de özellikle deniz tabanında sebep olduğu tahribat düşünüldüğünde mutlaka kontrol altına alınması gereken önemli bir kaynaktır.

Dip yapısına hakim şist olarak nitelediğimiz katman -ki örnek alınarak incelenmesi daha doğru olacaktır- yoğun bir dağılıma sahiptir. Daha önce bahsedildiği üzere akıntı hareketlerinin sebep olması muhtemel birikimler söz konusudur. Çok sayıda materyal bu katmanın içine gömülü bir halde tespit edilmiştir.

Yasak olmasına karşın Küçük Deniz mevkiinde çok sayıda sepet sualtında avlanma amaçlı kullanılır halde gözlemlenmiştir. Gerek doğu gerek batı kıyıları boyunca teknelere ait tonozlar son derece gelişigüzel, özensiz bir dağılım göstermektedir. Kullanılan materyaller itibarı ile ayrıca değerlendirilmesinde fayda olacaktır.

Bir çok açıdan Türkiye ortalamasının üzerinde bir altyapıya sahip Foça’da sualtı katı atık kirliliğinin gözlemlenen boyutu son derece üzücüdür. Tekneler ve sahil şeridini kullanan bireyler üzerinde yoğunlaşan kirletici potansiyeli bilinçsizlik ve duyarsızlık temelinden beslenmektedir. Hafta sonlarını bölgede geçiren, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel açıdan yeterli seviyeye ulaşamamış asker nüfusun söz konusu durum üzerindeki etkisi mutlak gibi görünmekteyse de sağlıklı bir gözlem süreci olmaksızın net bir oran ifade etmek mümkün değildir.

Sonuç olarak, temelde üç aşamadan oluşan bir  öneri paketimiz söz konusudur.

Söz konusu alan baz alınarak tekne sahipleri ve halka yönelik görsel sunumlar gerçekleştirilerek tehlikenin ve tahribatın boyutları anlatılmalıdır. Sualtını tüm ayrıntıları ile izlemeleri sağlanarak çıkartılan parçaların sualtında nasıl bir yoğunluk sergilediği görsel olarak somutlaştırılmalı ve bu durumun muhtemel sonuçları anlatılmalıdır.

İkinci aşamada yapılacak bir temizlik çalışması ile söz konusu alanın mevcut katı atık birikiminden tamamen arındırılması sağlanmalıdır. Bu sayede alan izlemeye alınabilecek ve sağlıklı bir karşılaştırma imkanı sağlanırken sualtı yapısının rehabilite olabilmesi için de önemli bir adım atılmış olacaktır.

Üçüncü aşama daha çok koruma ve izleme üzerine inşa edilmelidir. Belirlenecek alanların tür çeşitliliği, atık birikimi açılarından sürekli gözlemlenmesi uzun vadede sağlıklı bir veri tabanı oluşturulmasına olanak sağlayacaktır.

Birikimin tekrarlanmaması için gerekli otoriter yapının da sağlanması büyük önem taşımaktadır. Suç-ceza ikilisinin varlığı bilinç-duyarlılık ikilisinin bir çeşit sigortası olmalıdır.

DALIŞ AMİRİ Hakan Tiryaki

SUALTI TEMİZLİK EKİBİ Hakan Gönül – Hakan Önal – Canan Furgaç – Ekim Ateşer – Devrim Zeynep Ateşer – Emin Bayraktar

SUALTI GÖRÜNTÜLEME EKİBİ Borahan Akgül – Benek İşcan Kapkın

ACİL DURUM BİRİMİ Osman Kaygısız

ENVANTER EKİBİ Sibel Kılıç – Didem Çıdam

YARDIMCILAR EKİBİ Ahmet Kapkın – Özgür Çıdam – Arzu Öztürk – Mustafa Kartal

KARA FOTOĞRAF BİRİMİ Özgür Çıdam

HALKLA İLİŞKİLER Seda Hantal

Son anda yaşanan aksaklıklar nedeniyle katılamayan arkadaşlarımıza, etkinlik telaşı yüzünden adlarını kaydedemediğimiz tüm katılımcılara, yukarıda adları geçsin geçmesin emeği geçen herkese sonsuz teşekkürler…